En
paràvolas ereditarias como coppa, bàttere, vacca, sofferire, flamma, abbàttere, valle, anno, gròssa, tèrra, etc., lo
neolatino presèntat, como lo latino, consonantes doples. Non obstante, questas pervivent
solamente en italiano (e sardo), non en altros romances, como mòstrat la
sequènte tàvola:
Observamos:
- Conservazione principalemente en italiano (e sardo). En lo caso de rr, la conservazione includet lo castellano e lo catalano excepzionalemente (mais queste sòno, [r], non èst una consonante dople pròpriamente).
- Simplificazione en la maioría de lenguas (mais con divèrsas evoluziones), como en por. copa, bater, vaca, sofrer, chama, abater, fra. val, an, cas. gruesa, rum. ţară.
- Palatalizazione e simplificazione en dos casos, ll e nn (mais regionalemente): cas. valle, cat. vall (onde [ll] evòlve a [ʎ], lo sòno de neo. filha símplice) e cas. año, cat. any (onde [nn] > [ɲ], lo sòno de neo. vinha símplice).
- Conservazione gràfica con divèrsos motivos o usos:
- Distínguiere fonemas doples e simples, como en italiano;
- Distínguere fonemas con altros tipos de opposiziones: [s] de [z] intervocàlicas (como en cat. grossa vs. rosa), [ʎ] de [l] (como en cas. valle vs. vale), [R] de [ɾ] (como en por. carro vs. caro);
- Tradizione en francese (mais non sèmpre): battre, souffrir, flamme, terre, vallée ([va'le], derivato de val), année ([a'ne], de an).
Las consonantes doples latinas,
donque, pervivent en lo romance actuale de manèra claramente limitata. En plus,
resultant incòmodas de pronunziare por los romanòfonos que non las cognoscent
en loro romance nativo. Per toto, non sorprèndet que los codificatores de
qualques modèllos de lengua panlatina prescindant, en maiore o menore mesura, de
los sònos e grafías doples. Cosí, Campos Lima (1948) proponet formas símplices
en suponer,
admite,
aclamar,
suficiente,
gramática,
ele,
inatural
e doples solamente en massa, arrivar. André Schild
(1947) èst partidario de copa, bater, vaca,
sufrir,
flama
fronte a valle, anno, grossa, terra.
E lo codificatore de la lengua litteraria de Stefan George (1991) admittet
tanto la ortografía simplificata (gramática, pasar) quanto la “tradicional”
(grammatica, passar).
En cambio, Josu Lavin e Richard
Sorfleet (2001), Francisco Piquer (2011) e nós (2012) postulamos las formas
doples. Vía Neolatina argumentat que las consonantes doples non sont, en
absoluto, supèrfluas. Èst necessario distínguere entre consonantes doples e
símplices perqué en romance unas e altras ant, en las paràvolas ereditarias,
èxitos divèrsos en la maioría de casos. Comparate los sequèntes pares de
paràvolas, onde lo ètimo de una avet consonante dople e lo altro, símplice (resaltamos
los èxitos coincidèntes):
Como
vedemos, la quantitate consonàntica se consèrvat minoritariamente mais èst
relevante por totas las lenguas
romànicas. Consequèntemente, lo neolatino non pòte prescíndere de las
consonantes doples, malgrado la soa incòmoda pronunzia (per los non italianos).
Lo benefizio èst uno neolatino englobante, en plus de tradizionale e
internazionale.
Cap comentari:
Publica un comentari a l'entrada